Ο Βασιλεύς της Σπάρτης Αγησίλαος και η προσφορά του στο Πανελλήνιο.(Μέρος Α)




 Πολλοί Συνέλληνες έχουν δημιουργήσει μία εσφαλμένη άποψη για την Αρχαία Σπάρτη,η οποία έχει γίνει το συνώνυμο του τοπικισμού και θεωρείται ως μία πόλη δίχως αξιόλογο πολιτισμό, μονάχα αρηίφιλος και προσκολλημένη στην Πελοπόννησο και γενικά στην κυρίως Ελλάδα.Αυτό την μονομέρεια καταρρίπτει ΚΑΙ ο βασιλέας της Σπάρτης Αγησίλαος ο Β'(444-360 π.Χ).Ήταν δευτερότοκος γιος του Σπαρτιάτη βασιλέα Αρχιδάμου Β και της Ευπολίας και αδερφός της Κυνίσκαs(η οποία νικησε στους Ολυμπιακούς αγώνες στις αρματοδρομίες με παραίνεση του Αγησιλάου),του Τελευτία(που θα εξελιχθεί σε σπουδαίο ναύρχο της Σπάρτης) και του Άγιδος του β που ηταν και ο πρωτότοκος και άρα ο βασιλέας.Ο ήρωας του άρθρου μας ήταν κοντός στο ανάστημα και ήταν εκ γεννέσεως χωλός.Ως δευτερότοκος ο Αγησίλαος έπρεπε βάσει των νόμων της Σπάρτης να περάσει την σκληρή δοκιμασία της αγωγής στην νεαρή ηλικία του από την οποία απαλλασόταν ο πρωτότοκος βασιλεύς αδερφός.Ο Άγις(που είχε γίνει η μάστιγα της Αττικής κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο και εν τέλει νίκησε ολοκληρωτικά την Αθήνα) φιλοξενούσε τον Αθηναίο αποστάτη και γνωστό για την σκανδαλώδη ροπή και ομορφιά του Αλκιβιάδη ο οποίος μεταξύ άλλων φαίνεται να είχε κάνει παιδί με την βασίλισσα Τιμαία -την σύζυγο-του ίδιου!Με τον θάνατο του Άγιδος ανέκυψε το θέμα της διαδοχής καθώς ένα νόθο τέκνο(και όχι λοιπόν γνήσιος Ηρακλείδης) δεν μπορούσε να κυβερνήσει.Έτσι ένας σημαντικός Σπαρτιάτης στρατηγός που έπραξε τα μέγιστα στον Πελοποννησιακό πόλεμο για να συντρίψει την Αθήνα(και το επέτυχε),ο Λύσανδρος προώθησε τον 44 πλέον ετών και στενό του φίλο Αγησίλαο στον θρόνο.Ο Αγησίλαος,όπως περιγράφει ο πολύ μεταγενέστερος Βοιωτός ιστορικός Πλούταρχος στο έργο του Βίοι Παράλληλοι δεν έβλαπτε τους εχθρούς του όταν δεν το άξιζαν,τους τιμούσε όποτε είχαν κατορθώματα ενώ τους φίλους του χαιρόταν να τους βοηθά όποτε είχαν σφάλει"τοὺς δὲ φίλους οὐκ ἐδύνατο ψέγειν ἁμαρτάνοντας, ἀλλὰ καὶ βοηθῶν ἠγάλλετο...".



Ωστόσο η ηρεμία δεν επήλθε.Από την Μικρά Ασία ελθόντες στην Σπάρτη ανήγγειλαν ότι οι Πέρσες ετοιμάζουν στόλο για να καταστρέψουν την Σπάρτη και τους Έλληνες γενικά.Για να το πούμε όπως το λέγει απλοϊκά ο Ξενοφών "ἄρτι δὲ ὄντος αὐτοῦ ἐν τῇ ἀρχῇ, ἐξηγγέλθη βασιλεὺς ὁ Περσῶν ἁθροίζων καὶ
ναυτικὸν καὶ πεζὸν πολὺ στράτευμα ὡς ἐπὶ τοὺς Ἕλληνας"=Μόλις ο ίδιος(ο Αγησίλαος) ανέλαβε την εξουσία έγινε γνωστό ότι ο βασιλέας της Περσίας συγκέντρωνε στόλο και πεζικό πολύ (μεγάλο) στράτευμα με σκοπό (να βλάψει) τους Έλληνες.Ο Αγησίλαος με ένα στράτευμα 30 Σπαρτιατών με πρώτο τον Λύσανδρο, 2.000 νεοδαμώδεις=απελευθερωμένους είλωτες επειδή είχαν υπηρετήσει στον σπαρτιάτικο στρατό(νέος+δᾶμος=νέος+Δήμος ) και 6.000 συμμάχους ετοιμάστηκε για εκστρατεία.Ο ίδιος κατευθύνθηκε στην Αυλίδα ώστε να δώσει τον αρχαίο και πανελλήνιο χαρακτήρα στην εκστρατεία του, ότι είναι δηλαδή μια συνέχεια της ελληνικής εκστρατείας κατα των Τρώων. Αφότου είδε ένα όνειρο αποφάσισε για να ευχαριστήσει την θεά να σφάξει με έναν δικό του μάντη ένα θηλυκό ελάφι.Το γεγονός όμως ότι δεν ανέλαβε ο αρμόδιος Βοιωτός μάντης την θυσία αυτή εξόργισε τους Βοιωτάρχες οι οποίοι πέταξαν τα σφάγια και έδιωξαν τον Αγησίλαο που αποχώρησε ταραγμένος από τον κακό οιωνό.Φτάνοντας στην Έφεσο το 396 π..Χ μετά από λίγο χρονικό διάστημα απαίτησε από τον Τισαφέρνη , σατράπη Πέρση να αφήσει ελεύθερες όλες τις ελληνικές πόλεις της Μικράς Ασίας.Συμφώνησαν για αυτονομία των πόλεων και ανακοχή αλλά ο Τισαφέρνης έτσι με την σπονδή αυτή προετοίμαζε μεγάλο στρατό.Ο Αγησίλαος κατανοώντας τις κινήσεις του εχθρού άρχισε τις λεηλασίες κατατροπώνοντας όποιον εχθρό έβρισκε.Όταν κιόλας είχαν έρθει οι λαφυροπώλεις για να πωλήσουν τους αιχμάλωτους τους έγδυσαν και ενώ τα ρούχα τους είχαν πολλούς αγοραστές οι ίδιοι οι αιχμάλωτοι είχαν σώματα λευκά και μαλακά και έτσι είπε ο Αγησίλαος όπως περιγράφει ο Πλούταρχος:"ἐπεὶ δὲ κελεύσαντος αὐτοῦ τοὺς αἰχμαλώτους ἀποδύοντες ἐπίπρασκον οἱ λαφυροπῶλαι, καὶ τῆς μὲν ἐσθῆτος ἦσαν ὠνηταὶ πολλοί, τῶν δὲ σωμάτων λευκῶν καὶ ἁπαλῶν παντάπασι διὰ τὰς σκιατραφίας γυμνουμένων κατεγέλων ὡς ἀχρήστων καὶ μηδενὸς ἀξίων, ἐπιστὰς ὁ Ἀγησίλαος, “Οὗτοι μέν,” εἶπεν, “οἷς μάχεσθε, ταῦτα δὲ ὑπὲρ ὧν μάχεσθε.”.Ο Σπαρτιάτης βασιλιάς ανακοίνωσε πως επόμενος στόχος του ελληνικού στρατού ήταν η Λυδία.Ο Τισαφέρνης πίστεψε πως η ανακοίνωση αυτή του Αγησιλάου ήταν παραπλανητική και ότι ο αντίπαλος του στόχευε την Καρία.Παρ'όλα αυτά το ελληνικό δαιμόνιο κυριάρχησε:Ο χωλός βασιλιάς πράγματι είχε ως στόχο την Λυδία και εξαπάτησε εξευτελιστικά τον Πέρση σατράπη.Ο Αγησίλαος ενισχυμένος από ιππικό από τις ελληνικές πόλεις της Μικράς Ασίας έφτασε έξω από τις Σάρδεις όπου και συνέτριψε τον περσικό στρατό.Ο Τισαφέρνης έπειτα από τις αποτυχίες του αποκεφαλίστηκε κατά διαταγή του Πέρση βασιλέως από τον Τιθραύστη.Ο Τιθραύστης συνάντησε τον Αγησίλαο και προσφέροντας του χρήματα του ζήτησε να αποχωρήσει.Ο Αγησίλαος απήντησε ότι:τῆς μὲν εἰρήνης τὴν πόλιν εἶναι κυρίαν(Η Σπάρτη είναι η αρμόδιος για την ειρήνη) αλλά αφού έλαβε 30 τάλαντα κίνησε τον στρατό του στην Φρυγία(χώρα της Μικράς Ασίας) την οποία διοικούσε ο σατράπης Φαρνάβαζος.Μετά από γάμο τον οποίο φρόντισε να κάνει ο βασιλιάς της Παφλαγονίας Κότυς με την κόρη του Μεγαβάτη, ενός αριστοκράτου Πέρση γιού του Σπιθιδράτη που είχε αποστατήσει από τον Φαρνάβαζο τον σατράπη της Φρυγίας είχε ενισχυθεί από τον  Παφλαγόνα ηγεμόνα με επιπλέον στρατό.Να σημειωθεί ότι ο Ξενοφών περιγράφει λεπτομερώς και "σπαρταριστώς" το πως ο Αγησίλαος επέτυχε το παραπάνω προξενιό αλλά αυτά είναι για άλλο άρθρο.







 
Ελληνιστής Έλλην

Comments

Popular posts from this blog

Μία περίληψη της ιστορίας της αυτοκρατορίας της Κωνσταντινούπολης.(μέρος Α1)

Ελληνική εθνική συνείδηση διαχρονική ή κατασκεύασμα νεοτερικό?(Μέρος Α)